Wat is antroewa?

Antroewa of Solanum-macrocarpon, ook wel bekend als de Afrikaanse aubergine of goma, is een plant uit de Solanaceae-familie. Solanum macrocarpon is een tropische meerjarige plant die nauw verwant is aan de aubergine. Solanum macrocarpon is afkomstig uit West-Afrika, maar is nu wijdverspreid in Centraal- en Oost-Afrika en wordt veel gegeten in Suriname. Door een introductie uit West-Afrika groeit de plant ook in het Caribisch gebied, Zuid-Amerika en sommige delen van Zuidoost-Azië. Antroewa of Solanum macrocarpon wordt algemeen gekweekt voor zijn gebruik als een voedsel, zijn medicinale doeleinden, en als een sierplant.

Eiplant, wordt ook wel tuinei genoemd, is het fruit in het seizoen en voor zijn geliefden, het rauw eten of gestoomd als stoofpot, maakte het tot een genot. Solanum, een wijdverspreid plantensoort van de familie Solanaceae, heeft wereldwijd meer dan 1000 soorten met minstens 100 inheemse soorten in Afrika en aangrenzende eilanden; deze omvatten een aantal waardevolle gewassen en sommige giftige planten. Het wordt in Nigeria vertegenwoordigd door ongeveer 25 soorten waaronder gedomesticeerd met hun bladeren, fruit of beide gegeten als groenten of gebruikt in de traditionele geneeskunde. Onder hen zijn twee Afrikaanse aubergines, S. aethiopicum L. (Ethiopische aubergine – groen) en Solanum macrocarpon L. (Gboma aubergine – wit), die op grote schaal worden geteeld in Nigeria en over het Afrikaanse continent. Afrikaanse aubergines, ook wel tuineieren genoemd.

Antroewa in Suriname

Surinamers houden van lekker eten maar houden zeker ook rekening met gezonde maaltijden. Als je een beetje mijn blog in de gaten hebt gehouden, weet je dat ik graag lekkere Surinaamse recepten deel en vaak wat meer uitleg geef over groentes die niet heel bekend zijn. Zo heb ik het al een keer gehad over sopropo. Vandaag neem ik weer een groente onder de loep die buiten Suriname misschien niet heel bekend is. Ik ga het namelijk hebben over Antroewa. Als je benieuwd bent wat deze groente precies is, wat de voedingswaarde is en in welke gerechten hij vooral gebruikt wordt, dan moet je zeker verder lezen.

Hoe zit Antroewa eruit?

Als je nog nooit van antroewa hebt gehoord, heb je waarschijnlijk ook geen beeld van hoe deze groente eruit zou kunnen zien. Een antroewa is ongeveer net zo groot als een flinke tomaat. De vrucht zelf is wit en in omringd door kelkbladeren die meestal nog om de vrucht heen zitten als je een antroewa koopt. De bladeren zijn donkergroen en vaak zeer glanzend. Een antroewa herken je dus meteen als je er een ziet.

Antroewa is een plant uit de nachtschadefamilie en is nauw verwant aan de aubergine. De antroewa komt oorspronkelijk uit Oost-Afrika en is later terecht gekomen in Suriname. De antroewa die in Nederland wordt verkocht, komt dan ook bijna altijd uit Suriname. Antroewa wordt geoogst als deze nog niet rijp is. Net zoals bij bananen. In Suriname wordt antroewa vaak ook in onrijpe toestand bereid. Hierdoor is de smaak wat bitter. Een smaak die het beste te vergelijken is met een aubergine.

Is antroewa giftig?
Het is iets wat ik vaker hoor. De vraag of antroewa wel of niet giftig is. Antroewa is veilig voor mensen om te eten. Toch zit er wel een kern van waarheid in de vraag. De bladeren van een antroewa kunnen ook gegeten worden. Ze kunnen worden bereid als spinazie, maar worden vaak in soepen gebruikt. De bladeren van een antroewa bevatten ongeveer 2 mg cyanide per kilogram. Cyanide is een bekend vergif, maar kan in antroewa geen kwaad. Al het cyanide verdwijnt namelijk bij het koken. Toch wordt afgeraden om vaak veel grote hoeveelheden antroewa te eten. Als je dus niet elke dag 3 borden leeg eet, is er niks aan de hand.

Wel moet je rekening houden dat de wilde variant van antroewa wel giftig is. De wilde variant heeft de ingewikkelde naam Solanum macrocarpon L. ssp dasyphyllum. In Afrika staat deze soort van antroewa vooral bekend om het veroorzaken van sterfte bij vee. De dieren eten deze plant en kunnen de stoffen uit antroewa niet verwerken. Deze wilde variant is een struik die tot 1,5 meter hoog kan worden en krijgt witte of paarse bloesems. Ook wordt het afgeraden om een hond antroewa te laten eten. Net zoals bij chocolade en zuivel kan het een giftige werking hebben op honden.

De nutritionele inhoud van antroewa
Zoals veel groentes heeft antroewa weinig vet, weinig eiwitten en weinig koolhydraten. De groente past dus perfect in veel diëten. Net zoals aubergines is een antroewa een goede bron voor kalium, magnesium, mangaan, calcium, koper, ijzer, fosfor, zink en andere sporenelementen. Ook op het gebied van vitamines scoort de groente goed. Vitamine B en C zijn ruim aanwezig in antroewa.

Niet alleen de groente zelf, maar ook de wortels van de plant kunnen gebruikt worden. De wortels van de plant worden namelijk gebruikt bij het behandelen van bronchitis, jeuk, spierpijnen, astma, wondverzorging en tegen wormen. De wortels worden gekookt en gedronken. Net zoals bij de bladeren zit er in de wortels een kleine hoeveelheid cyanide. Niet te veel drinken dus.

De voordelen van antroewa
Laat je niet afschrikken door de cyanide die in de groente zit. We eten als mensen namelijk best vaak cyanide. Zo zit er cyanide in appels, kersen, amandelen en cassave. Een paar keer per week antroewa eten kan dus echt geen kwaad. Antroewa eten heeft ook een aantal gezondheidsvoordelen. Als je een paar keer per week antroewa eet, is dit goed voor je hart en spijsvertering. Antroewa zorgt er namelijk voor dat bloedvaten in het hele lichaam ontspannen waardoor de bloedcirculatie beter wordt. Een gevolg hiervan is dat cholesterol op een gezond niveau blijft. Door de grote hoeveelheid vezels in de groente zorgt het ook voor een gezonde spijsvertering. De vezels zorgen ervoor dat afvalstoffen sneller afgevoerd worden.

Doordat er veel vezels in antroewa zitten en de groente weinig oplosbare koolhydraten heeft, is antroewa goed voor diabetici. Iemand die lijdt aan diabetes type-2 kan voordelen ondervinden van de groente. De groente zou helpen om de bloedsuikerspiegel te reguleren. Er is hier echter geen onderzoek naar gedaan, maar uit de ervaring van anderen is de kans groot dat het werkt.

Als je zoekt naar een groente voor sterkere nagels, een mooie huid en sterker haar, is de antroewa de perfecte groente. Door de vele vitamines, mineralen en gezonde vetten die in de groente zitten, speelt het een belangrijke rol bij het gezond en sterk houden van het haar, de huid en de nagels. Lees hier meer over de Gezondheidsvoordelen van Antroewa

Recepten voor antroewa
Een antroewa kan een bittere smaak hebben. Een smaak die het beste te vergelijken is met een aubergine. Het kan een smaak zijn waar je van moet houden zoals bij sopropo. In Suriname houden we wel van de vat bittere smaken en daarom wordt de groente ook vaak verwerkt in gerechten. Je kunt de antroewa op azijn zetten en serveren als bijgerecht, maar antroewa wordt ook vaak gecombineerd met aubergine en zoutvlees. Een beetje zoals sopropo dus.

Toch nog even belangrijk om te delen:

Consumptie:
Antroewa wordt geconsumeerd in de verschillende regio’s van de wereld waar het wordt aangetroffen. De delen van de plant die worden geconsumeerd zijn de vruchten en de jonge bladeren. Hoewel de smaak van zowel de bladeren als de vruchten zeer bitter zijn, hebben ze een hoge opbrengst aan voedingsstoffen. Antroewa wordt in Suriname vaak voorbereidt met aubergine en zoutvlees, hierbij het recept

Geneesmiddelen
De wortels, bladeren en vruchten van Solanum macrocarpon bevatten geneeskrachtige eigenschappen. In Nigeria wordt het fruit gebruikt als laxeermiddel en als middel om hartaandoeningen te behandelen. De bloemen worden gekauwd om tanden schoon te maken. In Sierra Leone worden de bladeren verwarmd en vervolgens gekauwd om keelpijn te verzachten. In Kenia worden de wortels gekookt en wordt het sap geconsumeerd om eventuele haakwormen in de maag te doden. De wortel wordt ook gebruikt voor bronchitis, pijn in het lichaam, astma en versnelt het proces van genezende wonden. De zaden van antroewa kan je fijnmalen om tandpijn te behandelen. Veelbelovende molluscicidal en schistosomicidal activiteiten werden getoond voor de Solanum macrocarpon extracten en fracties die worden toegeschreven aan het glycoalkaloïde gehalte.

Toxiciteit
Afgezien van de vrucht is gemeld dat elk ander deel van Solanum macrocarpon hartfalen, problemen met de spijsvertering en lethargie bij honden veroorzaakt. Omdat Solanum macrocarpon deel uitmaakt van de Solanaceae-familie, bevat het alkaloïden, waardoor de plant en fruit zijn bittere smaak krijgen. Het consumeren van de plant in grote frequenties kan mogelijk giftig zijn. Solanum macrocarpon bevat glycoalkaloïden en de niveaus in de vrucht antroewa waren 5-10 keer hoger dan wat als veilig wordt beschouwd en zijn mogelijk niet veilig voor mensen om te eten.